Trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng tác động đến mọi mặt đời sống con người. Nhiều công việc trước đây tưởng chừng như chỉ cần con người tính toán, sắp xếp, phân tích và tổng hợp thông tin là được thì nay đã dần được tự động hóa bởi AI. Do vậy AI chắc chắn sẽ là xu hướng trong tương lai và có tác động to lớn đến giáo dục.
1. Khi bài tập nặng, tính toán khô khan không còn cần thiết
Việc dạy học của giáo viên sẽ bị thay đổi bởi việc học của học sinh hiện nay. Trong thời đại AI phát triển bùng nổ như hiện nay, việc phải ghi nhớ những thông tin, số liệu càng ngày trở nên không cần thiết; việc phải thành thạo, giải nhanh những bài tập nặng về áp dụng công thức, tính toán khô khan mà không gắn với thực tế trước đây và các vấn đề về cuộc sống cũng không còn nhiều ý nghĩa. Điều này cũng có nghĩa việc dành hàng giờ để học thuộc lòng các kiến thức khô khan, cứng nhắc, giải hàng trăm bài tập không còn là cách học đúng trong thời kỳ kỷ nguyên số mà AI đang rất bùng nổ như hiện nay.
Điều ưu tiên mà chúng ta cần phải thực hiện khi giáo dục học sinh, chắc chắn phải tập trung vào những việc mà AI không làm được. Đó là ưu tiên giáo dục thực sự thành thạo những kỹ năng mềm, như tương tác giữa con người, biết giao tiếp hiệu quả, biết hợp tác trong một tập thể, biết nhận biết và giải bày cảm xúc của mình, biết xây dựng mục đích và có ý chí, kiên trì trong cuộc sống.
Học sinh chắc chắn sẽ không thể thành thạo, giải thích mạch lạc hay tính toán nhanh nhẹn các bài toán như AI, tuy nhiên cũng cần cần có một hiểu biết nền tảng về tri thức cũng như kỹ năng mềm để phát hiện được các vấn đề trong cuộc sống, để có sự tò mò, biết đặt các câu hỏi cho mình và cho AI để giải quyết những vấn đề mình mong muốn hoặc biệt cách xử lý phương hướng mà mình đang gặp phải. Và cuối cùng, cần phải biết cách sống chung với AI, biết nó là gì, nó làm được gì và biết dùng nó khi nào? Và nhận thức rõ các vấn đề về đạo đức liên quan đến AI.
2. Công việc của giáo viên sẽ thay đổi như thế nào trong tương lai?
Giáo viên chắc chắn không thể là một “thợ dạy” trước được nữa vì AI sẽ làm tốt hơn những gì mà giáo viên làm. Chưa kể người thợ này cũng có thể luôn ở bên cạnh học sinh mọi lúc mọi nơi, hướng dẫn và giải đáp bất kỳ điều gì các bạn muốn. Do đó công việc của giáo viên sẽ phải tập trung vào những điều AI không thể làm được, đó là tình cảm và sự quan tâm giữa thầy và trò, đó là sự lắng nghe, động viên và chia sẻ, đó là tấm gương cư xử trong cuộc sống.
AI thực ra không thể làm lung lay vai trò của giáo viên, biến công việc hiện tại của họ trở nên không cần thiết, mà ngược lại đó còn là cơ hội để đưa công việc của giáo viên trở về với đúng ý nghĩa của giáo dục.
Giáo viên sẽ là một người truyền cảm hứng, để khơi gợi trí tò mò, mong muốn tìm tòi và khám phá tri thức của học sinh. Giáo viên sẽ là một nhà thiết kế trải nghiệm học tập giúp học sinh hình thành các kỹ năng, học cách vận dụng kiến thức và cả sự trợ giúp của AI để giải quyết các vấn đề cuộc sống.
Giáo viên sẽ như một huấn luyện viên, đồng hành cùng các em, biết cách tạo ra những mục tiêu để học sinh nỗ lực, biết lắng nghe, động viên và chia sẻ để các em vượt qua chính mình, và trở thành một phiên bản tốt nhất dựa trên tài năng của các em.
